Uprawy borówki amerykańskiej i jej produkcja na świecie
Borówka amerykańska staje się coraz bardziej popularna na wielu rynkach świata. W ostatnich latach dominującą pozycję wśród eksporterów zdobyły Chile i Peru. Jednakże do grona dużych producentów dołączają Chiny. Jakie obszary uprawy borówki mają największy wpływ na rynek?
Borówka amerykańska (prawidłowa nazwa botaniczna — borówka wysoka) to jeden z tych owoców, którego uprawa na świecie rośnie najbardziej dynamicznie spośród wszystkich o znaczeniu ekonomicznym. Od 2011 r. do 2021 r. ogólna powierzchnia plantacji borówki na świecie wzrosła o 4726 hektarów. Jest to skok na poziomie 53%. Średnie roczne tempo wzrostu wyniosło 4,90%. W ciągu ostatnich dziesięciu lat szczytowy poziom wzrostu areału borówki amerykańskiej oscylował wokół 10,88%, a najniższy — 1,40%.
Gdzie jest największa produkcja borówki wysokiej?
Pierwsze miejsce na świecie w produkcji borówki wysokiej zajmują nadal kraje Ameryki Północnej, w szczególności Stany Zjednoczone. W 2020 r. wyprodukowały one ponad 294 tys. ton tego owocu, co stanowiło niecałe 35% globalnej ich produkcji. W pierwszej piątce znalazły się wtedy jeszcze Peru, Kanada, Polska i Meksyk. Jednakże rozwój globalnych upraw borówki wskazuje na zróżnicowane trendy rozwojowe.
Szacuje się, że w 2022 r. globalna powierzchnia uprawy borówki amerykańskiej osiągnie 0,13 mln hektarów. W 2021 r. światowa powierzchnia uprawy borówki amerykańskiej zatrzymała się na poziomie około 126,15 tys. ha. Pierwsze miejsce zajęła Ameryka Północna, gdzie uprawę borówki prowadziło się na 52 573 ha. To stanowiło 41,68% całkowitej produkcji. Kolejne miejsca zajęły Europa (28 533 ha) i Ameryka Południowa (13 440 ha).
W ciągu ostatnich dziesięciu lat najwyższy wzrost światowej produkcji borówki amerykańskiej wynosił 24,59%, a najniższy -2,22%. Przewiduje się, że w 2022 r. światowa produkcja borówki amerykańskiej osiągnie 935 500 t. W 2021 r. oscylowała wokół 850 900 t, z czego pierwsze miejsce zajęła Ameryka Północna z produkcją 671 000 t. To 78,86% całkowitej produkcji światowej tego owocu. Dalej uplasowały się Ameryka Południowa (180 300 t) i Europa (168 500 t). Produkcja borówki azjatyckiej wynosi 302 000 t.
W 2021 r. łączny wolumen światowych transakcji handlowych dotyczących importu borówki amerykańskiej wyniósł 429 000 ton, co oznacza wzrost o 3,17% w porównaniu z rokiem 2011, wzrost o 301 700 ton i średni roczny wzrost o 30 200 ton. W ciągu ostatnich dziesięciu lat całkowita dynamika wzrostu handlu importowego borówką amerykańską ulegała znacznym wahaniom, osiągając najwyższą wartość 29,54% i najniższą 3,17%. Szacuje się, że w 2022 r. całkowity światowy import borówki amerykańskiej osiągnie 497 700 t.
Obszary uprawy borówki w Chinach
Na chińskim rynku owocowym wzrosła popularność borówek w ostatnich latach. Obszary uprawy borówki w Chinach znajdują się głównie w Yunnanie, Guizhou, Syczuanie. Na rozwój branży w Chinach w przyszłości wpłyną trzy koncepcje: korzystnego obszaru produkcji, jakości i różnorodności odmian.
Początkowo Chiny stworzyły sześć obszarów produkcyjnych, biegnących z północy na południe.
- Obszar produkcyjny na półwyspie Liaodong charakteryzuje się uprawą na terenach chronionych.
- Obszar produkcyjny na półwyspie Shandong łączy zarówno świeżą żywność, jak i przetwórstwo.
- Produkcja w dorzeczu Jangcy z kolei skupia zarówno przetwórstwo, jak i świeże odmiany żywności.
- Obszary produkcyjne w Guizhou i Syczuanie koncentrują się głównie na odmianach przemysłowych.
- Produkcja w Yunnan to głównie wcześnie dojrzewające odmiany deserowe.
Podobne zadanie będą miały nowe nasadzenia w innych częściach Chin Południowych.
Charakterystyka ekologiczna każdego obszaru produkcyjnego jest inna, tak jak odpowiadające im testowane odmiany.
- W przyszłości świeże owoce będą głównym rynkiem zbytu, a doskonała jakość świeżych owoców stanie się dążeniem rynku.
- Czynnik dźwigni cenowej będzie powodował zastępowanie starych plantacji jagodowych, a odmiany o niskiej wydajności produkcji będą stopniowo wypierane przez lepsze.
- Inwestycje międzynarodowych gigantów w chiński przemysł jagodowy zmuszą krajowe przedsiębiorstwa do wprowadzania ulepszeń technologicznych i modernizacji.
- Regionalizacja produkcji zgodnie z trzema koncepcjami: „dominujące obszary produkcji, najlepsze odmiany i doskonała jakość” stanie się głównym nurtem. Na obszarach, które nie nadają się do uprawy borówki, będzie ona rozwijać się powoli lub nawet stopniowo zanikać.
- Zgodnie z założeniem „produkcji w całym łańcuchu przemysłowym” model będzie oparty zarówno na gospodarstwach rodzinnych, dużych plantacjach, jak i na przedsiębiorstwach prowadzących masową produkcję i wdrażających innowacje na rynku borówki.
- Przetwory z borówki będą zdominowane przez sok i inne napoje oraz owoce suszone. Te linie produktowe będą się stale i szybko rozwijały, co będzie napędzać sadzenie odmian przemysłowych dla przetwórstwa.
Peru idzie po rekord w eksporcie borówek
Eksport borówki z Peru wzrósł o prawie jedną trzecią zarówno pod względem ilości jak i wartości w porównaniu z sezonem 2020/21. Obecnie pozostał jeszcze miesiąc kampanii 2021/22, jednakże eksport peruwiańskich borówek już pobił nowy rekord.
Według grupy konsultingowej Fresh Fruit Peru, Peru dostarczyło w tym sezonie już 218,8 tys. ton borówki o wartości 1,307 mld USD. Jest to wzrost o 31% wolumenu i 28% wartości w porównaniu z rokiem 2020/21, kiedy eksport wyniósł 166 943 t i 1,02 mld USD.
Największym rynkiem zbytu trzeci rok z rzędu były Stany Zjednoczone. W tym sezonie trafiło tam łącznie 121,2 tys. t borówki o wartości 715 mln USD. Oznacza to wzrost o 35% pod względem wolumenu i 31% procent wartości w porównaniu z sezonem 2020/21. Ponadto eksport do Europy (Holandia) osiągnął prawie 50,85 tys. t o wartości 200 mln USD. A to ilość o 15% większa i o 18% większej wartości niż w poprzednim sezonie. Borówka amerykańska z Peru stała się dużym zagrożeniem dla owoców z Chile, które miało jeszcze kilka lat temu dominująca pozycję.
Obecnie kraje Ameryki Południowej odpowiadają za około 60% eksportu borówki amerykańskiej na świecie. A prognozy mówią, że w latach 2020–2025 Ameryka Łacińska zwiększy produkcję borówki o 61%.
Czytaj więcej:
Rynek borówki amerykańskiej 2022
Cena borówki amerykańskiej 2022
źródła: freshplaza.com, freshfruitportal.com, fruitnet.com