Profilaktyka parcha jabłoni wiosną

Parch jabłoni jest jedną z najgroźniejszych chorób porażających jabłonie. Tylko prawidłowa profilaktyka zapewni powodzenie planowanego dalszego programu ochrony. Dlatego też zastanawiając się jaka ma być profilaktyka parcha jabłoni wiosną, warto przeanalizować biologię sprawcy, jego nasilenie w poprzednim sezonie oraz sposoby sygnalizacji wystąpienia choroby.

Parch jabłoni – charakterystyka choroby

Źródłem parcha są liście porażone w minionym sezonie, zalegające pod drzewami.

Parch jabłoni jest groźną chorobą w sadach jabłoniowych. Wywołuje go grzyb Venturia inaequalis. Jego szkodliwość polega na znacznym obniżeniu wielkości plonu oraz na pogorszeniu jakości jabłek, jak również na osłabieniu chorego drzewa. Parch jabłoni może powodować straty w plonach osiągające nawet 70%. Porażone jabłka odmian przeznaczonych do przechowania, zdecydowanie gorzej się przechowują. Pierwsze objawy parcha pojawiają się na liściach w postaci drobnych, nieregularnych plam koloru oliwkowozielonego z czasem ciemniejszego, znajdujących się po spodniej stronie blaszki. W miarę rozwoju procesu chorobowego ciemne przebarwienia widać także na górnej stronie liścia, na ogonkach liściowych. Chore liście są zdeformowane. Pierwotne infekcje mogą dotyczyć także młodych, niezdrewniałych części pędów, szypułki kwiatu, jego działek kielicha oraz kielicha. Mają postać ciemnych przebarwień.
Źródłem parcha są liście porażone w minionym sezonie, zalegające pod drzewami. W ich tkankach formułują się pseudotecja – owocniki, w których powstają zarodniki workowe. To one dokonują infekcji pierwotnych.

Profilaktyka parcha jabłoni wiosną – monitoring 

Parch jabłoni jest chorobą, przy której należy uwzględnić fakt, iż najlepsze efekty można uzyskać dzięki działaniom prewencyjnym. Na czym więc polega profilaktyka parcha jabłoni wiosną? Ważną funkcję pełnią metody: agrotechniczna, hodowlana (genetyczna), biologiczna, mechaniczna, które wspomagają zabiegi związane z ochroną chemiczną. W zapobieganiu tej chorobie ogromną rolę odgrywa monitoring. Dlatego już po niewielkim, przedwiosennym ociepleniu kontroluje się fazy rozwoju owocników i stopień dojrzałości zarodników workowych w zeszłorocznych, opadłych liściach. W przypadku parcha najgroźniejszy okres stanowi bowiem wczesnowiosenny wysiew zarodników workowych. Koniecznie trzeba w tym czasie zwracać także uwagę na pogodę i jej prognozy, gdyż infekcje są ściśle uzależnione do opadów lub obfitej rosy, temperatury oraz długości zwilżenia skórki zielonych części rośliny.

Metody agrotechniczna i mechaniczna zapobiegają parchowi jabłoni

Odmian, które wykazują podatność na parcha jabłoni, nie należy sadzić na obszarach o utrzymującej się wysokiej wilgotności powietrza.

Na efektywność utrzymania sadu jabłoniowego w wysokiej zdrowotności duży wpływ ma odpowiedni dobór stanowiska, racjonalne nawożenie oraz regularnie prowadzone cięcie. Odmian, które wykazują podatność na parcha jabłoni nie należy sadzić na obszarach o utrzymującej się wysokiej wilgotności powietrza.

W przypadku metody mechanicznej, ograniczanie źródła infekcji pierwotnej jabłoni przez V. inaequalis polega na usunięciu z sadu jesienią opadłych liści. Jeśli to niemożliwe, starajmy się je jak najbardziej rozdrobnić. Powoduje to znaczne zmniejszenie powierzchni roślinnej, w której formują się owocniki z zarodnikami workowymi. Efektywność tego zabiegu, przy rozdrobnieniu większości liści, wynosi nawet 90% ograniczenia źródła pierwotnego choroby. Gdy zabieg nie jest dokładny i w sadzie towarowym zostaje do 35% liści, które nie są rozdrobnione, wówczas ograniczenie źródła infekcji wynosi do 65%.

Profilaktyka parcha jabłoni – metody hodowlana i biologiczna 

Metoda hodowlana polega na doborze odmian odpornych na daną chorobę. Obecnie w rejestrze znajduje się wiele odmian jabłoni, które wykazują różny stopień odporności na parcha jabłoni.

Metoda biologiczna również może być przydatna do walki z parchem jabłoni. Skutecznymi antagonistami są grzyby Athelia bombacinaChaetomium globosum, hamujące rozwój stadium doskonałego V. inaequalis na liściach. Naturalnymi antagonistami V. inaequalis są gatunki grzybów z rodzajów: Aureobasidium, Botrytis, Cladosporium oraz Fusarium. Hamują one wzrost grzybni sprawcy parcha jabłoni oraz kiełkowanie zarodników konidialnych.

Parch jabłoni wymaga kilkukrotnego stosowania środków chemicznych: zapobiegawczych (działanie powierzchniowe) oraz interwencyjnych (działanie wgłębne). Selekcji ras odpornych V. inaequalis zapobiec może rotacja polegająca na stosowaniu po sobie środków, które wykazują różne mechanizmy działania. Służą temu również mieszaniny fungicydów oraz stosowanie odpowiednich dawek. Zabiegi ochrony chemicznej kończy się w czasie ustania infekcji pierwotnej. Wówczas należy przeprowadzić lustrację 15 losowo wybranych jabłoni. Lustruje się przede wszystkim liście i ich ogonki oraz szypułki i zawiązki owoców. W przypadku braku objawów chorobowych (dopuszczalna granica porażenia w przypadku odmian podatnych <0,5%, a dla mniej podatnych <2%) można wstrzymać ochronę, przy czym wdrażamy ja ponownie w czasie długo trwających opadów. Gdy po lustracji objawy nasilają się, wtedy opryski konieczne są aż do zbiorów.

Czytaj również:
Profilaktyka parcha jabłoni

Czy artykuł był przydatny?

Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować

Ocena 5 / 5. Liczba głosów 2

Na razie brak głosów. Możesz być pierwszy!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *