Mechanizacja zbioru jabłek – czyli jak ograniczać koszty robocizny
Zbiór jabłek można zmechanizować – dotyczy to zarówno owoców kierowanych na cele przetwórcze, jak również deserowych. Mechanizacja zbioru jabłek w sadach jest niezmiernie praktyczna i ważna, ponieważ pozwala ograniczyć nakłady na robociznę, w związku z czym – obniżyć koszty produkcji tych owoców.
Zbiory jabłek w sadach
W cyklu produkcji jabłek zbiór jest okresem największego zapotrzebowania na pracę maszyn, w tym przeznaczonych do transportu. Ważne jest wykorzystanie dostępnych metod i środków technicznych, które maksymalnie zwiększają wydajność zbioru w sadach o różnych typach nasadzeń. Wykorzystywane metody powinny uwzględniać przede wszystkim minimalizację uszkodzenia owoców, co związane jest m.in. z wyborem odpowiednich opakowań. W przypadku jabłek warto wykorzystywać palety skrzyniowe o wymiarach 1200 x 1000 x 850 mm i pojemności ok. 350 kg. Jabłka zebrane do odpowiednio dużych skrzyń i w nich transportowane, są mniej podatne na wszelkiego rodzaju uszkodzenia.
Metody transportu, czyli mechanizacja zbioru jabłek w etapach
Mechanizacja procesów technologicznych w produkcji jabłek zwiększa wydajność i poprawia jakość pracy, aby uzyskać lepszy efekt ekonomiczny.
Pracownicy najczęściej zbierają owoce ręcznie do noszonych „zbieraczy” lub do specjalnych plastikowych pojemników. Najczęściej spotykaną metodą transportu zebranych w „zbieraczach” jabłek jest delikatne przesypanie ich do opakowań zbiorczych, które są odpowiednio często rozstawione w uliczkach przejazdowych sadu. Napełnione opakowania wywozimy ciągnikami wyposażonymi w podnośniki widłowe. Sprawność podwożenia zależy od długości kwatery. W przeciętnym sadzie jabłoniowym jeden ciągnik wspomaga zbiór od 3 do 4 par zbieraczy. W dużych sadach, podwożenie skrzyń wymaga wykorzystania kilku ciągników.
Warto stosować proste i tanie środki transportowe w postaci wózków na pojedynczą skrzynię. Wózki mają specjalne systemy, które umożliwiają opuszczenie opakowań na ziemię. Pozostawione w międzyrzędziach skrzynie z owocami wywozimy następnie ciągnikami. Mechanizacja zbioru jabłek w sadach odgrywa zatem ważną funkcję.
Zbiór jabłek z wykorzystaniem przyczepek
W sadach o szerokości międzyrzędzi od 3 do 3,5 m, wykorzystujemy przyczepki o ładowności jednej skrzyni, zestawiane po kilka w pociągi drogowe. Szerokość przyczepek nie przekracza szerokości skrzyni, co znacznie ułatwia poruszanie się obok nich pracowników. Na rynku spotyka się przyczepki o ładowności 1 lub 2 palet skrzyniowych. Rozładunek przyczepek w sadzie jabłoniowym wymaga współpracy z dodatkowymi podnośnikami widłowymi.
Mechanizacja zbioru jabłek w sadach przy użyciu nowoczesnych urządzeń
Najwyższą wydajność zbioru jabłek osiągamy przy wykorzystaniu samobieżnych platform sadowniczych.
Koszty zbioru są dużą częścią nakładów w produkcji jabłek. Średnio stanowią nawet ponad 70% kosztów siły roboczej. Jabłka są zbierane przy użyciu specjalistycznych maszyn, które są wyposażone w podajniki taśmowe. Służą one do odbierania zerwanych ręcznie jabłek i ich transportu do napełniarki, a w dalszej kolejności do skrzyniopalety. Do zbioru jabłek spod drzew wykorzystuje się z kolei specjalne kombajny samojezdne.
Najwyższą wydajność zbioru jabłek osiągamy przy wykorzystaniu samobieżnych platform sadowniczych, najczęściej samojezdnych. Dzięki nim eliminujemy używanie drabin oraz dźwiganie jabłek w „zbieraczach”, dodatkowo ograniczamy maksymalnie uszkodzenia związane z przesypywaniem owoców. Użycie platform przyspiesza zbiory, przez co zwiększa ich wydajność od 50 do 100%. Platformy ułatwiają również inne prace w sadzie, m.in. cięcie drzew, czy rozkładanie osłon przeciwgradowych. Wybór prędkości uzależnia się od tempa zbioru. Często pojazdy takie wyposażane są w specjalne systemy automatycznego sterowania wzdłuż uliczek służących do przejazdu w sadzie jabłoniowym.
Mechanizacja zbioru jabłek w sadach pozwala ograniczyć nakłady na robociznę i obniżyć koszty produkcji tych owoców.
Mechanizacja procesów technologicznych w produkcji jabłek ma również na celu poprawienie wydajności i jakości prac, po to, aby uzyskać lepszy efekt ekonomiczny. Dobór optymalnego wyposażenia planujemy całościowo. W tym celu uwzględniamy ilość zbieranych w ciągu dnia jabłek, a także wydajność urządzeń służących do przewożenia owoców. Nawet najlepszy sprzęt usprawniający zbiór nie spowoduje wzrostu wydajności pracy, jeżeli w odpowiednim czasie nie dostarczy się na miejsce zbioru pustych opakowań i nie wywiezie pełnych.
Czytaj więcej:
Zbiory jabłek 2022. Ile za pracę?
